Η δίαιτα της πατάτας είναι μια βραχυπρόθεσμη δίαιτα που υπόσχεται γρήγορη απώλεια βάρους. Ωστόσο, τα υποτιθέμενα οφέλη της δεν υποστηρίζονται από κλινικές έρευνες.
Αν και υπάρχουν πολλές παραλλαγές, η πιο βασική εκδοχή ισχυρίζεται ότι σας βοηθά να χάσετε έως και μισό κιλό την ημέρα τρώγοντας μόνο απλές πατάτες.
Τι είναι η δίαιτα της πατάτας
Η ιδέα χρονολογείται από το 1849, αλλά έγινε και πάλι δημοφιλής από τον Tim Steele, ο οποίος δημοσίευσε το βιβλίο “Potato Hack: Weight Loss Simplified” το 2016.
Στο βιβλίο του, ο Steele προτείνει ότι οι πατάτες είναι το “καλύτερο χάπι δίαιτας που εφευρέθηκε ποτέ”. Ισχυρίζεται ότι ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, βελτιώνουν την υγεία του εντέρου και παρέχουν πολλά θρεπτικά συστατικά για να σας κρατούν ενεργητικούς ενώ χάνετε βάρος.
Άλλοι έχουν πάει τη δίαιτα σε νέα άκρα, ενισχύοντας περαιτέρω τη δημοτικότητά της.
Ένα παράδειγμα είναι ο Penn Jillette, ένας μάγος που δημοσίευσε το βιβλίο “Presto! Πώς εξαφάνισα πάνω από 100 κιλά”. Η δίαιτα του Jillette αποτελούνταν μόνο από απλές πατάτες για τις πρώτες 2 εβδομάδες, κατά τη διάρκεια των οποίων έχασε 8 κιλά.
Αν και πολλοί ισχυρίζονται ότι η δίαιτα τους βοήθησε να χάσουν σημαντικό βάρος, καμία επιστημονική μελέτη δεν υποστηρίζει αυτούς τους ισχυρισμούς.
Ποιοι είναι οι κανόνες της δίαιτας της πατάτας
Ο Tim Steele περιγράφει επτά θεμελιώδεις κανόνες στο βιβλίο του:
- Τρώτε μόνο απλές πατάτες για 3-5 ημέρες.
- Στοχεύστε στην κατανάλωση 1-2,5 κιλών πατάτας καθημερινά.
- Αποφύγετε άλλες τροφές, συμπεριλαμβανομένων των καρυκευμάτων και των γαρνιτούρων όπως κέτσαπ, βούτυρο, ξινή κρέμα και τυρί.
- Είναι εντάξει να χρησιμοποιείτε αλάτι, αλλά προσπαθήστε να το αποφύγετε αν είναι δυνατόν.
- Πίνετε μόνο νερό, σκέτο τσάι ή μαύρο καφέ.
- Η βαριά άσκηση δεν συνιστάται. Αντ’ αυτού, μείνετε σε ελαφριά άσκηση και περπάτημα.
- Πάρτε τα συνήθη φάρμακά σας σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας, αλλά αποφύγετε τη χρήση μη συνταγογραφημένων συμπληρωμάτων διατροφής.
Στην εκδοχή της δίαιτας του Steele, επιτρέπονται μόνο οι λευκές πατάτες. Άλλες παραλλαγές της δίαιτας είναι πιο επιεικείς.
Για παράδειγμα, οι γλυκοπατάτες επιτρέπονται στο Spud Fit Challenge, μια δημοφιλής παραλλαγή που δημιουργήθηκε από τον Andrew Taylor. Σε αυτή την εκδοχή, επιτρέπονται επίσης ελάχιστα βότανα, μπαχαρικά και καρυκεύματα χωρίς λιπαρά.
Λάβετε υπόψη ότι η μέθοδος μαγειρέματος έχει σημασία. Τα τηγανητά ή υπερβολικά επεξεργασμένα προϊόντα πατάτας, όπως οι παραδοσιακές τηγανητές πατάτες ή τα πατατάκια, δεν περιλαμβάνονται στο μενού.
Θα βοηθήσει η δίαιτα με πατάτες στην απώλεια βάρους
Μελέτες σχετικά με τη δίαιτα της πατάτας συγκεκριμένα δεν υπάρχουν, αλλά μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος απλά και μόνο επειδή είναι πολύ χαμηλή σε θερμίδες.
Η έρευνα δείχνει ότι οι δίαιτες που περιορίζουν τις θερμίδες πιθανόν να οδηγούν σε απώλεια βάρους, εφόσον μπορείτε να τις τηρήσετε.
Αν και 1-2,5 κιλά πατάτας καθημερινά φαίνονται πολλά, αντιστοιχούν σε μόλις 530-1.300 θερμίδες. Αυτό είναι πολύ λιγότερο από τη συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη του μέσου ενήλικα.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι πατάτες περιέχουν την ένωση αναστολέας πρωτεϊνάσης 2 (PI2), η οποία μπορεί να συμβάλει στη μείωση της πείνας επιβραδύνοντας την πέψη.
Μια μελέτη του 2016T διαπίστωσε ότι τα ποντίκια που έλαβαν θεραπεία με αυτή την ένωση πατάτας έτρωγαν σημαντικά λιγότερο φαγητό και έχασαν περισσότερο βάρος από τα ποντίκια που δεν έλαβαν θεραπεία. Ωστόσο, τα αποτελέσματα αυτά δεν έχουν ακόμη μελετηθεί σε ανθρώπους.
Επιπλέον, έχει αποδειχθεί ότι οι δίαιτες με πολύ χαμηλές θερμίδες επιβραδύνουν το μεταβολισμό και μειώνουν τη μυϊκή μάζα. Θα ανακτήσετε πιθανότατα το βάρος που χάσατε και ενδεχομένως περισσότερο όταν επιστρέψετε στη συνήθη διατροφή σας.
Ποια είναι τα πιθανά οφέλη της δίαιτας της πατάτας
Αν και υπάρχουν πολλοί λόγοι για να επικρίνετε τη δίαιτα της πατάτας, έχει κάποια πιθανά οφέλη:
- Οι πατάτες είναι ιδιαίτερα θρεπτικές. Οι πατάτες αποτελούν εξαιρετική πηγή βασικών βιταμινών και μετάλλων, όπως η βιταμίνη C, το κάλιο, το φυλλικό οξύ και ο σίδηρος.
- Δεν είναι περίπλοκη. Αν και περιοριστική, η δίαιτα της πατάτας είναι αρκετά εύκολη στην κατανόηση. Απλά τρώτε απλές πατάτες για 3-5 ημέρες.
- Είναι προσιτή. Οι πατάτες είναι συνήθως ένα από τα φθηνότερα είδη φρέσκων προϊόντων, καθιστώντας αυτή τη δίαιτα σχετικά οικονομική.
- Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες. Μελέτες δείχνουν ότι οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες προάγουν την υγεία του εντέρου και μπορεί να παίζουν ρόλο στην πρόληψη της παχυσαρκίας, των καρδιακών παθήσεων και του διαβήτη τύπου 2.
Παρά τα οφέλη αυτά, οι πατάτες δεν παρέχουν όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, κανένα μεμονωμένο τρόφιμο δεν μπορεί.
Η τήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής που περιλαμβάνει ποικιλία φρούτων και λαχανικών, δημητριακών ολικής άλεσης, υγιεινών λιπαρών και άπαχων πρωτεϊνών είναι καλύτερη για την υγεία σας και προάγει τη βιώσιμη απώλεια βάρους.
Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι ή τα μειονεκτήματα της δίαιτας της πατάτας
Υπάρχουν σημαντικά μειονεκτήματα στο να βασίζεστε στις πατάτες ως μοναδική πηγή τροφής.
Εξαιρετικά περιοριστική
Η δίαιτα της πατάτας μπορεί να είναι μία από τις πιο περιοριστικές δίαιτες που υπάρχουν. Αυτό καθιστά πολύ δύσκολη την τήρησή της. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι αυτή η αυστηρή δίαιτα μπορεί να σας οδηγήσει στην ανάπτυξη μιας ανθυγιεινής σχέσης με το φαγητό.
Η περιοριστική δίαιτα είναι μια μορφή διαταραγμένης διατροφής που μπορεί να οδηγήσει σε άλλες ανθυγιεινές συμπεριφορές, όπως η αδηφαγία.
Επιπλέον, άλλες περιοριστικές συμπεριφορές ενθαρρύνονται σε αυτή τη δίαιτα, συμπεριλαμβανομένης της παράλειψης γευμάτων και της νηστείας. Αυτό είναι άκρως περιττό, καθώς η δίαιτα είναι ήδη πολύ χαμηλή σε θερμίδες.
Σοκαριστικό είναι ότι ο συγγραφέας του βιβλίου “Potato Hack: Weight Loss Simplified” προτείνει στους διαιτώμενους να “μάθουν να αγκαλιάζουν την πείνα και να ενδίδουν μόνο αν πρέπει”.
Έχει έλλειψη πρωτεϊνών, λίπους και άλλων βασικών θρεπτικών συστατικών
Οι πατάτες μπορούν αναμφίβολα να αποτελέσουν ένα θρεπτικό συστατικό μιας συνολικά ισορροπημένης διατροφής. Ωστόσο, δεν μπορούν να καλύψουν όλες τις ανάγκες σας σε θρεπτικά συστατικά.
Τους λείπουν δύο σημαντικά θρεπτικά συστατικά, η πρωτεΐνη και το λίπος. Μια μεσαίου μεγέθους πατάτα περιέχει περίπου 4 γραμμάρια πρωτεΐνης και σχεδόν καθόλου λίπος.
Παρόλο που οι πατάτες είναι πλούσιες σε ορισμένες βιταμίνες και μέταλλα, όπως το κάλιο, η βιταμίνη C και ο σίδηρος, είναι χαμηλές σε αρκετές άλλες, όπως το ασβέστιο, η βιταμίνη Α και ορισμένες βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
Δεδομένου ότι η δίαιτα με πατάτες προορίζεται να ακολουθηθεί μόνο για 3-5 ημέρες, η ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών είναι απίθανη.
Ωστόσο, θα μπορούσατε να θέσετε τον εαυτό σας σε κίνδυνο για διάφορες ελλείψεις θρεπτικών συστατικών αν επιλέξετε να ακολουθήσετε τη δίαιτα μακροπρόθεσμα ή σε συχνές περιόδους.
Μπορεί να προκαλέσει μυϊκή απώλεια
Οι δίαιτες της μόδας, όπως η δίαιτα της πατάτας, είναι δημοφιλείς επειδή υπόσχονται γρήγορη απώλεια βάρους. Ωστόσο, η απώλεια μυών συνήθως συνοδεύει την απώλεια λίπους κατά τη δίαιτα, ειδικά όταν οι θερμίδες μειώνονται δραστικά.
Για παράδειγμα, μια μελέτη του 2016 διαπίστωσε ότι το 18% του βάρους που έχασαν οι συμμετέχοντες σε μια δίαιτα πολύ χαμηλών θερμίδων με μόνο 500 θερμίδες την ημέρα προερχόταν από άλιπη σωματική μάζα.
Συγκριτικά, εκείνοι που ακολουθούσαν μια δίαιτα χαμηλών θερμίδων με 1.250 θερμίδες την ημέρα έχασαν μόνο το 8% του βάρους από άλιπη σωματική μάζα.
Μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση επιπλέον πρωτεΐνης μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της μυϊκής απώλειας κατά τη διάρκεια του θερμιδικού περιορισμού, αλλά η δίαιτα της πατάτας στερείται μιας υψηλής ποιότητας πηγής πρωτεΐνης.
Μπορεί να οδηγήσει σε ακούσια αύξηση του σωματικού βάρους
Όταν ακολουθείτε μια δίαιτα πολύ χαμηλών θερμίδων, όπως η δίαιτα πατάτας , το σώμα σας μπορεί να προσαρμοστεί επιβραδύνοντας το μεταβολισμό του και καίγοντας λιγότερες θερμίδες.
Μελέτες δείχνουν ότι αυτή η επιβράδυνση μπορεί να επιμείνει για πολλά χρόνια, πολύ μετά τον τερματισμό μιας δίαιτας περιορισμένων θερμίδων.
Αυτό ονομάζεται “προσαρμοστική θερμογένεση” και μπορεί να κάνει τη διατήρηση της απώλειας βάρους εξαιρετικά δύσκολη μακροπρόθεσμα.
Στην πραγματικότητα, είναι ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο οι ερευνητές εκτιμούν ότι πάνω από το 80% των ατόμων που κάνουν δίαιτα επιστρέφουν στο προηγούμενο βάρος τους με την πάροδο του χρόνου.
Τρόφιμα προς κατανάλωση
Εκτός αν συμμετέχετε στο Spud Fit Challenge ή σε κάποια άλλη πιο επιεική παραλλαγή της δίαιτας, επιτρέπονται μόνο οι απλές λευκές πατάτες.
Μπορεί να σας αρέσουν:
- πατάτες φούρνου
- βραστές πατάτες
- πατάτες στον ατμό
- ωμές πατάτες
- ψητές στο φούρνο, χωρίς λάδι
- πατάτες τηγανητές χωρίς λάδι στο φούρνο
Το αλάτι είναι το μόνο καρύκευμα που επιτρέπεται στην πιο βασική εκδοχή της δίαιτας. Ωστόσο, άλλες παραλλαγές επιτρέπουν μπαχαρικά και καρυκεύματα χωρίς λιπαρά.
Επιπλέον, ορισμένοι διαιτολόγοι χρησιμοποιούν ζωμό κοτόπουλου ή λαχανικών για να φτιάξουν πουρέ πατάτας ή πολτοποιούν τις πατάτες σκέτες.
Όσον αφορά τα ποτά, σας συμβουλεύουμε να επιμείνετε στο νερό, το σκέτο τσάι και καφέ.
Τρόφιμα προς αποφυγή
Ο κατάλογος των τροφίμων που πρέπει να αποφεύγονται στη δίαιτα της πατάτας είναι ατελείωτος, καθώς περιορίζει οτιδήποτε άλλο εκτός από τις πατάτες.
Ορισμένοι τύποι πατάτας, όπως οι γλυκοπατάτες πρέπει επίσης να αποφεύγονται.
Οι πατάτες που τηγανίζονται σε λάδι ή είναι υπερβολικά επεξεργασμένες είναι επίσης εκτός ορίων. Αυτό περιλαμβάνει τις παραδοσιακές παρασκευές των:
- Πατάτες τηγανιτές
- Πατατάκια
Δείγμα μενού
Αυτό το δείγμα μενού χρησιμοποιεί 9-15 πατάτες μεσαίου μεγέθους την ημέρα. Αυτές μπορούν να βραστούν, να μαγειρευτούν στον ατμό, να ψηθούν ή να καταναλωθούν ωμές και παρέχουν περίπου 780-1.300 θερμίδες ημερησίως.
Ημέρα 1
Αποτελείται από 9 πατάτες μεσαίου μεγέθους (1,4 κιλά).
Πρωινό: 2 βραστές πατάτες με ένα φλιτζάνι σκέτο καφέ χωρίς γάλα
Σνακ: 1 βρασμένη πατάτα, σερβιρισμένη κρύα
Μεσημεριανό γεύμα: 2 βραστές πατάτες με πουρέ
Σνακ: 1 ωμή πατάτα, κομμένη σε φέτες
Δείπνο: πατάτες χωρίς λάδι στο φούρνο με λίγο αλάτι.
Ημέρα 2
Αποτελέιται 12 πατάτες μεσαίου μεγέθους (1,8 κιλά).
Πρωινό: ψητές πατάτες με ένα φλιτζάνι σκέτο καφέ χωρίς γάλα
Σνακ: 2 βραστές πατάτες, σερβιρισμένες κρύες
Μεσημεριανό γεύμα: 2 πατάτες στον ατμό αλατισμένες με μια πρέζα αλάτι
Σνακ: 2 βραστές πατάτες, σερβιρισμένες κρύες
Δείπνο: 2 απλές, ψητές πατάτες
Ημέρα 3
Αποτελέιται από 15 πατάτες μεσαίου μεγέθους (2,3 κιλά).
Πρωινό: ψητές πατάτες τηγανητές με ένα φλιτζάνι απλό τσάι
Σνακ: 3 βραστές πατάτες, σερβιρισμένες κρύες
Μεσημεριανό γεύμα: 3 απλές ψητές πατάτες
Σνακ: 3 βραστές πατάτες, σερβιρισμένες κρύες
Δείπνο: 3 πατάτες στον ατμό με λίγο αλάτι
Συμπέρασμα
Στη δίαιτα πατάτας, τρώτε μόνο απλές πατάτες για 3-5 ημέρες. Υποστηρίζεται ότι βοηθά στην απώλεια βάρους, αποκαθιστά την υγεία του εντέρου και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Αν και μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος, δεν έχει μελετηθεί, είναι εξαιρετικά περιοριστική, στερείται ορισμένων θρεπτικών συστατικών και μπορεί να οδηγήσει σε ανθυγιεινές διατροφικές συμπεριφορές.
Η δίαιτα της πατάτας δεν αποτελεί καλή επιλογή για υγιή, βιώσιμη απώλεια βάρους.
