Οι σπόροι Chia μπορούν να αποτελέσουν μέρος μιας θρεπτικής διατροφής. Όμως, η υπερκατανάλωση μπορεί να προκαλέσει αλληλεπιδράσεις με ορισμένα φάρμακα. Μπορεί επίσης να αποτελέσουν κίνδυνο πνιγμού.
Προέρχονται από το φυτό Salvia hispanica, είναι εξαιρετικά θρεπτικοί και χρησιμοποιούνται σε διάφορες συνταγές, όπως πουτίγκες, τηγανίτες και παρφέ.
Έχουν τη μοναδική ικανότητα να απορροφούν υγρό και να αποκτούν ζελατινώδη σύσταση. Για το λόγο αυτό, χρησιμοποιούνται συχνά ως πηκτικός παράγοντας και μπορούν ακόμη και να χρησιμοποιηθούν ως vegan υποκατάστατο των αυγών σε ορισμένα αρτοσκευάσματα.
Εκτός από τις πηκτικές και πυκνωτικές τους ιδιότητες, είναι γνωστοί για την εντυπωσιακή σειρά θρεπτικών συστατικών και πιθανών οφελών για την υγεία τους.
Ωστόσο, ενώ μπορούν να αποτελέσουν μια θρεπτική διατροφική προσθήκη για τους περισσότερους, η υπερβολική κατανάλωσή τους μπορεί να προκαλέσει ορισμένες παρενέργειες.
Οι σπόροι Chia έχουν πολλά οφέλη
Ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι τρώνε σπόρους chia είναι επειδή είναι ιδιαίτερα θρεπτικοί. Παρέχουν μια καλή ποσότητα φυτικών ινών, πρωτεϊνών, υγιεινών λιπαρών και μικροθρεπτικών συστατικών.
Στην πραγματικότητα, μόλις 28 γραμμάρια σπόρων chia παρέχει έως και το 42% των ημερήσιων συνιστώμενων φυτικών ινών, εκτός από πλούσιες δόσεις φωσφόρου, μαγνησίου, ασβεστίου και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων.
Είναι επίσης πλούσιοι σε αντιοξειδωτικά, τα οποία είναι ενώσεις που παρέχουν προστασία από το οξειδωτικό στρες και μειώνουν τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών.
Χάρη στο εξαιρετικό θρεπτικό τους προφίλ, οι σπόροι chia έχουν συσχετιστεί με πολλά οφέλη για την υγεία.
Σε μια έρευνα, διαπιστώθηκε ότι μια διατροφή που περιλάμβανε κάκτο nopal, πρωτεΐνη σόγιας, βρώμη και σπόρους chia μείωσε το σωματικό βάρος, τα τριγλυκερίδια του αίματος και τις φλεγμονές.
Επιπλέον, οι σπόροι chia είναι μία από τις καλύτερες φυτικές πηγές ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, τα οποία έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλουν στην αύξηση της “καλής” HDL χοληστερόλης, στη μείωση της “κακής” LDL χοληστερόλης, στη μείωση των τριγλυκεριδίων του αίματος και στην ανακούφιση από τη φλεγμονή.
Όταν καταναλώνονται με μέτρο, οι σπόροι chia μπορούν να ωφελήσουν την υγεία σας.
Η κατανάλωση πάρα πολλών σπόρων Chia μπορεί να προκαλέσει πεπτικά προβλήματα
Οι σπόροι Chia είναι μια καλή πηγή φυτικών ινών, παρέχοντας 11 γραμμάρια φυτικών ινών σε κάθε μερίδα 28 γραμμαρίων.
Οι φυτικές ίνες είναι απαραίτητες για την υγεία σας, προωθώντας την κανονικότητα και υποστηρίζοντας τα ευεργετικά βακτήρια στο έντερό σας, μεταξύ άλλων σημαντικών ρόλων. Ωστόσο, η υπερβολική ποσότητα φυτικών ινών μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε ορισμένους ανθρώπους.
Η υπερβολική πρόσληψη φυτικών ινών μπορεί να προκαλέσει προβλήματα όπως κοιλιακό άλγος, δυσκοιλιότητα, διάρροια, φούσκωμα και αέρια.
Αυτό μπορεί επίσης να συμβεί όταν η υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών συνδυάζεται με ανεπαρκή ενυδάτωση, καθώς το νερό είναι απαραίτητο για να βοηθήσει τις φυτικές ίνες να περάσουν από το πεπτικό σύστημα.
Επιπλέον, όσοι πάσχουν από φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, όπως η ελκώδης κολίτιδα ή η νόσος του Crohn, μπορεί να χρειαστεί να παρακολουθούν την πρόσληψη φυτικών ινών και να περιορίσουν τους σπόρους chia κατά τη διάρκεια των εξάρσεων.
Αυτές οι χρόνιες ασθένειες προκαλούν φλεγμονή και στένωση του γαστρεντερικού σωλήνα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως κοιλιακό άλγος, αιμορραγία, διάρροια και απώλεια βάρους.
Έρευνες δείχνουν ότι η υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών μπορεί να συμβάλει στην προστασία από τις φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου μακροπρόθεσμα. Επομένως, όσοι αντιμετωπίζουν εξάρσεις θα πρέπει να περιορίσουν την πρόσληψη φυτικών ινών για μικρά χρονικά διαστήματα για να μειώσουν τα συμπτώματα.
Ωστόσο, για τους περισσότερους ανθρώπους, τα αρνητικά συμπτώματα από την υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών μπορούν να προληφθούν αυξάνοντας την πρόσληψη φυτικών ινών αργά και πίνοντας άφθονο νερό για να τις βοηθήσει να περάσουν από το σώμα.
Η κατανάλωση σπόρων Chia μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο πνιγμού
Αν και είναι ασφαλείς για τους περισσότερους ανθρώπους, οι σπόροι chia μπορεί να προκαλέσουν αυξημένο κίνδυνο πνιγμού. Φροντίστε λοιπόν να τους καταναλώνετε προσεκτικά, ειδικά αν έχετε δυσκολία στην κατάποση.
Αυτός ο αυξημένος κίνδυνος οφείλεται στο γεγονός ότι οι ξηροί σπόροι chia διογκώνονται και απορροφούν περίπου 10-12 φορές το βάρος τους σε υγρό όταν εκτίθενται σε νερό.
Αυτές οι πηκτικές ιδιότητες μπορεί να είναι χρήσιμες όταν πρόκειται για το μαγείρεμα ή το ψήσιμο, αλλά έχουν τη δυνατότητα να είναι επικίνδυνες, καθώς μπορούν εύκολα να διογκωθούν και να σφηνωθούν στο λαιμό.
Μια έρευνα που αφορούσε έναν 39χρονο άνδρα που είχε ένα επικίνδυνο περιστατικό με σπόρους chia όταν έφαγε μια κουταλιά της σούπας και στη συνέχεια ήπιε ένα ποτήρι νερό.
Οι σπόροι διογκώθηκαν στον οισοφάγο του και προκάλεσαν απόφραξη και χρειάστηκε να επισκεφθεί τα επείγοντα για να του αφαιρεθούν.
Φροντίζετε πάντα να μουλιάζετε τους σπόρους chia για τουλάχιστον 5-10 λεπτά πριν τους φάτε. Όσοι έχουν δυσκολία στην κατάποση μπορεί να χρειαστεί να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν τους καταναλώνουν.
Ορισμένες μελέτες διαπίστωσαν ότι η πρόσληψη ALA μπορεί να σχετίζεται με τον καρκίνο του προστάτη
Οι σπόροι Chia περιέχουν μια καλή ποσότητα α-λινολενικού οξέος (ALA), έναν τύπο ωμέγα-3 λιπαρού οξέος που βρίσκεται κυρίως σε φυτικές τροφές.
Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα αποτελούν απαραίτητο μέρος της διατροφής και έχει αποδειχθεί ότι υποστηρίζουν πολλές πτυχές της υγείας, συμπεριλαμβανομένης της γνωστικής λειτουργίας και της υγείας της καρδιάς.
Τα λιπαρά οξέα ALA είναι ιδιαίτερα σημαντικά για όσους δεν τρώνε ψάρια, καθώς μπορούν να μετατραπούν σε δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA) και εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA) σε μικρές ποσότητες.
Αυτές είναι οι δύο ενεργές μορφές των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων και μπορούν να βρεθούν στα θαλασσινά.
Αν και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα αναγνωρίζονται γενικά ως ευεργετικά για την υγεία, ορισμένες μελέτες έχουν διαπιστώσει συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης ALA και του καρκίνου του προστάτη.
Στην πραγματικότητα, μια μεγάλη έρευνα που περιλάμβανε 288.268 άνδρες έδειξε ότι η πρόσληψη ALA συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης προχωρημένου καρκίνου του προστάτη.
Μια άλλη έρευνα έδειξε ότι τα άτομα με τις υψηλότερες συγκεντρώσεις ωμέγα-3 λιπαρών οξέων στο αίμα είχαν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, σε σύγκριση με τα άτομα με χαμηλότερες συγκεντρώσεις στο αίμα.
Ωστόσο, οι σχετικές μελέτες είναι αντικρουόμενες. Άλλες έρευνες έχουν επίσης διαπιστώσει ότι τα λιπαρά οξέα ALA μπορεί να προστατεύουν από τον καρκίνο του προστάτη.
Μια έρευνα πέντε μελετών διαπίστωσε ότι τα άτομα που κατανάλωναν τουλάχιστον 1,5 γραμμάρια ALA την ημέρα είχαν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, σε σύγκριση με εκείνους που κατανάλωναν λιγότερα από 1,5 γραμμάρια την ημέρα.
Ομοίως, μια άλλη μεγάλη μελέτη σε 840.242 άτομα έδειξε ότι η υψηλότερη πρόσληψη ALA σχετιζόταν με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.
Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι αυτές οι μελέτες εξέτασαν μόνο τη συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης ALA και του καρκίνου του προστάτη. Δεν έλαβαν υπόψη άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να έχουν παίξει ρόλο.
Χρειάζονται περαιτέρω μελέτες για να εξεταστεί η πιθανή σχέση μεταξύ της πρόσληψης ALA και του καρκίνου του προστάτη.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να είναι αλλεργικοί στους σπόρους Chia
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να παρουσιάσουν αλλεργική αντίδραση μετά την κατανάλωση σπόρων chia, αν και αυτό είναι ασυνήθιστο.
Τα συμπτώματα τροφικής αλλεργίας μπορεί να περιλαμβάνουν εμετό, διάρροια και φαγούρα στα χείλη ή τη γλώσσα.
Σε σοβαρές περιπτώσεις, οι τροφικές αλλεργίες μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε αναφυλαξία, μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση που προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή και σφίξιμο στο λαιμό και το στήθος.
Οι αλλεργίες στους σπόρους τσία είναι σπάνιες, αλλά έχουν καταγραφεί.
Σε μια περίπτωση, ένας 54χρονος άνδρας άρχισε να τρώει σπόρους chia για να βοηθήσει στη μείωση της χοληστερόλης του. Ωστόσο, λίγες μόλις ημέρες αργότερα, άρχισε να αντιμετωπίζει ζάλη, δύσπνοια, κνίδωση και πρήξιμο.
Αν δοκιμάσετε σπόρους chia για πρώτη φορά και παρουσιάσετε συμπτώματα τροφικής αλλεργίας, διακόψτε αμέσως τη χρήση και συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
Η κατανάλωση πολλών σπόρων Chia μπορεί να προκαλέσει αλληλεπιδράσεις με ορισμένα φάρμακα
Αν και οι σπόροι chia είναι ασφαλείς για τους περισσότερους ανθρώπους, μπορεί να θέλετε να μετριάσετε την κατανάλωσή τους αν παίρνετε φάρμακα για το σάκχαρο ή την αρτηριακή πίεση.
Αυτό συμβαίνει επειδή η κατανάλωση πολλών σπόρων chia θα μπορούσε ενδεχομένως να αλληλεπιδράσει με τις επιδράσεις ορισμένων από αυτά τα φάρμακα.
Φάρμακα για το διαβήτη
Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι οι σπόροι chia μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Αυτό πιθανότατα οφείλεται στην υψηλή ποσότητα φυτικών ινών στους σπόρους chia, οι οποίες επιβραδύνουν την απορρόφηση του σακχάρου στο αίμα και μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κατανάλωση μέτριας ποσότητας σπόρων chia μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με διαβήτη να διατηρήσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους υπό έλεγχο.
Ωστόσο, οι δοσολογίες για την ινσουλίνη είναι εξατομικευμένες και προσαρμόζονται προσεκτικά για την αποφυγή βυθίσεων και αιχμών στο σάκχαρο του αίματος.
Η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας σπόρων chia θα μπορούσε να προκαλέσει μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και μπορεί να απαιτήσει προσαρμογές στη δοσολογία των φαρμάκων για τον διαβήτη σας.
Φάρμακα για την αρτηριακή πίεση
Εκτός από τη μείωση του σακχάρου στο αίμα, οι σπόροι chia είναι αποτελεσματικοί στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Σε μια μελέτη, η κατανάλωση σπόρων chia για 12 εβδομάδες μείωσε την αρτηριακή πίεση, μαζί με δείκτες σακχάρου στο αίμα και φλεγμονής.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι σπόροι chia έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία έχει αποδειχθεί ότι λειτουργούν ως αντιπηκτικά και μπορούν να μειώσουν την αρτηριακή πίεση.
Μια μελέτη σε 90 άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση διαπίστωσε ότι η λήψη συμπληρωμάτων ωμέγα-3 λιπαρών οξέων για οκτώ εβδομάδες μείωσε τη συστολική αρτηριακή πίεση κατά 22,2 mm Hg και τη διαστολική αρτηριακή πίεση κατά 11,95 mm Hg, κατά μέσο όρο.
Ωστόσο, τα άτομα σε αυτή τη μελέτη ήταν επίσης σε αιμοκάθαρση, οπότε τα αποτελέσματα αυτά μπορεί να μην ισχύουν για τον γενικό πληθυσμό.
Τα άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να βρουν επιθυμητή την ικανότητα των σπόρων chia να μειώνουν την αρτηριακή πίεση. Ωστόσο, οι σπόροι chia μπορεί να ενισχύσουν τη δράση των φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπόταση ή χαμηλή αρτηριακή πίεση.
Συμπέρασμα
Οι σπόροι Chia είναι εξαιρετικά θρεπτικοί, διαθέτουν έναν μακρύ κατάλογο από οφέλη για την υγεία και μπορούν να αποτελέσουν μια υγιεινή διατροφική προσθήκη για τους περισσότερους.
Ωστόσο, το μέτρο είναι το κλειδί, καθώς η υπερκατανάλωση μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες.
Για να το αποφύγετε αυτό, ξεκινήστε με 28 γραμμάρια ημερησίως και αξιολογήστε την ανοχή σας πριν αυξήσετε σιγά-σιγά την πρόσληψή σας.
Επίσης, μείνετε ενυδατωμένοι καθώς αυξάνετε την πρόσληψη φυτικών ινών και μουλιάστε τους σπόρους chia για 5-10 λεπτά πριν τους φάτε.
Αν τους τρώτε με μέτρο, μπορούν να αποτελέσουν εξαιρετική προσθήκη σε μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή.
Ωστόσο, εάν εμφανίσετε οποιαδήποτε αρνητικά συμπτώματα μετά την κατανάλωση σπόρων chia, σταματήστε την κατανάλωσή τους και συμβουλευτείτε έναν γιατρό.
